RITUEELBEGELEIDING | Uitvaartschrijver

RITUEELBEGELEIDING: WAT IS DAT?

Ritueelbegeleiding is een chique woord voor hulp bij het vormgeven van het afscheid. Afscheid nemen wil je niet, nooit, toch is het soms onvermijdelijk. Uit liefde voor degene die je zo missen moet wil je een mooi en passend afscheid verzorgen. Het liefst eentje waar jij je ook nog enigszins comfortabel bij voelt. Dat is best lastig, want hoe doe je dat nou? Ik kan jullie daarin begeleiden. Ik help je om beslissingen te nemen, weet wat de impact kan zijn van de keuzes die je maakt. Die leg ik je voor, zodat jullie zelf kunnen beslissen hoe jullie het afscheid in willen kleuren.

WAAROM ZOU JE EEN RITUEELBEGELEIDER INSCHAKELEN?

Bij het afscheid op de dag van de uitvaart is het belangrijk dat je als nabestaande het mag ervaren, dat je dan niet meer in de regelmodus zit. Dat is het gevaar als je alles zelf doet. Afscheid nemen is geen praktisch event waar je als nabestaande tijdens de ceremonie de touwtjes in handen hebt en nog bij moet sturen. Dan zit je bij het afscheid toch met een andere pet op, die van regelaar in plaats van nabestaande. Ik gun het iedereen om het afscheid gewoon te mogen ervaren. Het regelen doe je vooraf. Ook ervaren uitvaartbegeleiders, die een afscheid in eigen intieme kring verzorgen, regelen een collega regelen om die dag de uitvaart te leiden. Dat is met een reden. Daarnaast til ik als ritueelbegeleider eehet afscheid naar een hoger - en daarmee dieper - niveau. Ik maak er 1 geheel van, met aandacht voor zowel de overledene als voor de directe nabestaanden en alle genodigden.

HOE VUL JE HET AFSCHEID IN?

Hoe verdrietig het ook is, een afscheid hoeft echt niet alleen maar treurig te zijn. Als je iemand herdenkt denk je ook aan de leuke dingen, de mooie herinneringen. Die verdienen ook een plek op het podium. Daarnaast is het afscheid een plek waar hoop geboren wordt, dat het jullie weer gaat lukken om het leven op te pakken. Dat je je gesterkt voelt door de aanwezigen, de woorden, de muziek. Daarom is symboliek en het uitvoeren van handelingen ook zo troostend. Zo wordt de liefde, steun en het vertrouwen tastbaar en zichtbaar gemaakt. Dat hebben we nodig als het leven wankelt en de levenslust in het moment ontbreekt.

Een mooi en passend afscheid is een weerspiegeling en eerbetoon aan iemands leven. Dat helpt om het verdriet te dragen en om het vertrouwen in het leven weer te voeden, zodat je op een dag ook weer die levenslust terug krijgt. Ja, dat kan echt. Al wordt het natuurlijk nooit meer zo als voorheen. Ook voor het mentale proces van rouw is ruimte in de week van het afscheid als we de ceremonie vormgeven gaan. Dat kan leidend zijn in de keuzes die je maakt. Er wordt bij ritueelbegeleiding over meerdere dingen nagedacht; het verleden en de toekomst komen samen in het heden. Daarvoor gebruiken we niet alleen woorden, maar ook muziek, beelden en rituelen. Elk mens - elke overledene - heeft een boodschap om mee te geven. Dat kan zijn wat hem of haar dreef, wat hij belangrijk vond of wat we geleerd hebben van hem of haar. Ook die boodschap brengen we op een passende wijze over. Tijdens de week van afscheid krijgt die vanzelf vorm.

KIES BEWUST

Zoals je ziet vind ik dat er meer aandacht mag zijn voor de inhoudelijke invulling van het afscheid. Dat het een bewuste keuze wordt. Men doet de dingen vaak zoals men denkt dat het hoort. En dat is goed, als dat de manier is die bij jullie past. De vraag die aan de basis van de invulling mag liggen is niet 'Hoe hoort het?', maar 'Wat past bij ons?' en 'Hoe willen wij afscheid nemen?'. Elk nieuw afscheid begin ik blanco. Het is de overledene en de familie die het afscheid invullen. Ik voel in en gebruik mijn kennis om jullie de juiste dingen voor te leggen.

Ideeën mogen mijn inziens meer ruimte en aandacht krijgen. Er is geen goed of fout, een persoonlijk afscheid ontstaat terwijl je erover praat. Er kan veel, dus vertel me meer, wat nou zo kenmerkend voor iemands leven was? Dan ontstaan er vanzelf mooie dingen waarmee je het afscheid in kan vullen. Vaak zijn het de kleine details die een afscheid net even meer persoonlijke betekenis geven.

Wil je meer weten over de mogelijkheden, neem dan gerust contact met me op.

Hoe ziet mijn woorddienst- en ritueelbegeleiding eruit?

Vormgeving en invulling

Afhankelijk van de wensen van de familie en de uitvaartverzorger kan mijn begeleiding de volgende taken omvatten:

Vormgeving van de gehele afscheidsdienst van A tot Z.

Advies over de invulling van het afscheid. Ik denk mee en doe suggesties, maar geef de familie volledig de ruimte. Ik volg hen en neem de leiding waar nodig is.

Schrijven van een liefdevol en treffend levensverhaal. Hiervoor interview ik, indien gewenst, ook andere mensen die een belangrijke rol hebben gespeeld in het leven van de overledene.

Meedenken over de muziekkeuze, plus advies over de plek van de muziekstukken in de dienst. Ik zorg voor een goede opbouw en juiste balans tussen tekst en muziek. Ik zorg dat het bij elkaar past en op elkaar aansluit.

Ik maak bruggetjes tussen tekst, muziek en rituelen, zodat de dienst één mooi rond geheel wordt.

Hulp bij het maken van de fotopresentaties, zodat het beeldmateriaal goed overkomt. Ik weet waar je aan moet denken en hoe je kan zorgen voor een goede opbouw. Ook zorg ik ervoor dat beeld- en geluidmateriaal bij het crematorium wordt ingediend. Daarnaast zorg ik voor een duidelijk instructieoverzicht voor de aulamedewerker over de muziek, het beeldmateriaal en de timing. Dit neem ik voor de dienst ook met de aulamedewerker door. Dit soort praktische zaken, daar hoef je verder dus niet mee bezig.

Ook doe ik aan tijdsbewaking. Ik reken van te voren uit hoe lang de teksten en muziek samen duren. Ook de duur van andere sprekers neem ik mee en probeer ik altijd te achterhalen. Ook neem ik altijd contact op met de sprekers van te voren, om het een en ander door te spreken en om alvast kennis te maken. Dan zijn de sprekers op de dag van het afscheid ook meer op hun gemak.

Schrijven van de woorden van welkom, de praktische mededelingen en slotwoorden. Dit stem ik af op de mogelijkheden en de wensen van de uitvaartvaartbegeleider. Het is mede afhankelijk van wat hij of zij zelf wil zeggen. Ik pas me aan, geef een uitvaartbegeleider graag de ruimte, maar zorg wel dat er 1 lijn in zit. Dat de woordkeuze past bij de rest van de dienst.

Indien er een uitvaartfotograaf is praat ik die vooraf bij waar hij of zij op kan letten en hoe de dienst eruit ziet, wat voor de familie belangrijke momenten zijn om vast te leggen.

Ook maak ik liturgieën/moderne programmaboekjes voor de familie en eventueel voor de genodigden indien de familie dat wenst. Maken van liturgie/programmaboekjes en/of bidprentjes/herinneringskaartjes. De vormgeving en boekjes voor de familie, aulamedewerker en uitvaartbegeleider en assistentie zitten bij de begeleiding in (Indien de familie voor alle genodigden een boekje wil, dan kan ik dat natuurlijk verzorgen, maar dan komen er wel drukkosten bij).

Bedenken van passende rituelen en het maken van een persoonlijk gedicht op maat behoort ook tot de mogelijkheden. Dat ontstaat vaak van zelf als we bezig zijn met de woorddienstbegeleiding.

Ik probeer een sfeer te creëren waardoor mensen zich, voor zover mogelijk, op hun gemak voelen. Ik zorg dat, hoe moeilijk het ook is, de sfeer niet onnodig beladen wordt, maar juist liefdevol en warm is. Met de juiste opbouw van woorden, beeldmateriaal en muziek kan je hier veel in doen.

Een afscheidsdienst mag ook handvatten en hoop geven, vooral richting het einde van de dienst. Hier heb ik oog voor. Ik kan ervoor zorgen dat ook in een emotioneel hele zware dienst er toch ook vooral licht en liefde te voelen is. Zonder tekort te doen aan de pijn, dat krijgt ook een plek, maar verpak ik zacht. Hier ben ik ervaren in. Uitvaarten die emotioneel beladen zijn - zoals een jonge ouder die sterft of een situatie waarin de overledene er zelf voor heeft gekozen om de aarde te verlaten - daarin ben ik op zijn plek, om te zorgen voor een goede begeleiding in het hele afscheidsproces.

Nakijken van de teksten van andere sprekers kan ook indien gewenst. Ik kan verhalen zowel krachtiger als zachter maken achter de schermen. Ik zal me hierin niet opdringen, maar sta er wel voor open.

Ik maak, voor als het nodig is, back-up versies voor als een andere spreker het misschien over wil/moet nemen. Zodat het verhaal en de persoonsvorm kloppend blijft. Alleen al dit idee, dat er een back-up is geeft rust.

Voorbereiden van de familie op het afscheid. In alle rust praat ik ze bij hoe het zal gaan en wat ze kunnen verwachten. Ook praktische vragen kan ik gedurende de week door mijn achtergrond als uitvaartbegeleider beantwoorden. Ik zorg uiteraard ook voor een goede terugkoppeling naar de uitvaartbegeleider en speel vragen/verzoeken door. De uitvaartbegeleider houd ik gedurende de week op de hoogte van de vorderingen. Hij of zij is uiteraard altijd vrij om ook 'aan te schuiven' tijdens onze (online) samenkomsten. Ik zie mezelf met de uitvaartbegeleider als een team, waar wij op de achtergrond de familie met onze kennis en ervaring helpen bij het vormgeven van het afscheid van hun dierbare. Wij zijn zichtbaar waar nodig, en op de achtergrond als het kan.

Persoonlijke begeleiding van de familie tijdens de dag van het afscheid spreekt voor zich. Ik zorg tijdens het afscheid voor de familie, hou in de gaten wat ze nodig hebben en wat ik voor ze kan doen. Denk daarbij aan kinderen bij de hand nemen, hen erbij betrekken, oma die slecht ter been is ondersteunen, etc. Ook neem ik het spreken voor mijn rekening, de woorddienstbegeleiding.

Assisteren van de uitvaartleider op de dag van het afscheid. Helpen bij de ontvangst van de gasten en bij het weggaan. Zorgen dat de koffiekamer in stijl wordt ingericht en dat alle spullen meegaan. Ik ben een paar extra ogen en handen om te zorgen dat alles soepel verloopt tijdens de uitvaart.

Spreken bij de uitvaart en begeleiden van dat wat we tegenkomen, zowel praktisch als emotioneel.

Wat voor mij spreekt

Positieve notes, wat ik denk toe te voegen.

Ik lever maatwerk, werk vanuit passie met persoonlijke aandacht. Ik ben flexibel, creatief en voor het vakgebied relatief jong (45). Woorden geven aan gevoel, dat is wat ik doe en waar mijn kracht ligt; waar ik zowel goed als bedreven in ben. Ik luister ook altijd tussen de regels door, naar wat er niet gezegd wordt. Ik neem de tijd om te luisteren en geef ruimte aan verhalen. Mensen voelen zich door mij gezien en gehoord.

Ik zorg dat er een mooi afscheid staat en dat de ceremonie één geheel is. Dat vind ik belangrijk. Ik lever kwaliteit en zorgt dat alles klopt. Ik durf wel te stellen dat ik de afscheidsceremonie naar een hoger niveau til. Ik doe wat nodig is en stel samen met de familie een mooi, lief, echt en waardevol afscheid samen. Een ceremonie dat zowel ruimte geeft aan het verdriet, als ook troost en hoop geeft. In een sfeer dat mensen zich prettig voelen. Het is al moeilijk genoeg, dus die extra beladenheid haal ik er graag af.

Ik help ook om mensen met elkaar te verbinden in de week van het afscheid waar mogelijk. Dat hoeft niet geforceerd. Is nergens voor nodig, want in iedere familie zijn er verschillen. En dat is oké. Verschillen in beleving en levensvisie mogen er zijn, daar kan ik goed mee omgaan. Ik zorg dat iedereen op zijn eigen manier afscheid kan nemen, op een manier die prettig is en past. Dat vraagt soms wat creativiteit, maar die heb ik. Het aanstellen van een neutraal persoon zoals ik kan helpen bij de onderlinge communicatie.

Ik doe trouwens mijn best om niet alleen de familie, maar ook om de overledene te leren kennen. Ik kom als mens bij de familie binnen. Ik ben overigens getrouwd, moeder van 3 pubers, een dierenliefhebber en een vrolijk mens. Ik oordeel niet snel en heb een open levenshouding. Ik kan me goed in anderen verplaatsen.

Daarnaast maak ik makkelijk contact met kinderen en vind ik het altijd fijn als zij ook bij het afscheid betrokken mogen worden op een manier die past bij hun leeftijd en persoonlijkheid. Hier heb ik oog en extra aandacht voor. Kinderen erbij betrekken doe ik altijd in overleg met de ouders, zij kennen hun kinderen immers het best. Wel heb ik advies over wat passend en mogelijk is qua betrokkenheid. Vraag er gerust naar. Ik zal het zeker niet opdringen, want kinderen hebben ook de vrijheid en ruimte nodig om er afstand van te houden.

Ik ben zelf ook gediplomeerde en ervaren uitvaartbegeleider, maar heb bewust de keuze gemaakt om niet meer in die hoedanigheid op te treden. Ik richt me volledig op de inhoudelijke vormgeving van het afscheid. Mijn kennis en ervaring zie ik wel als waardevolle bagage die ik in mijn achterhoofd meeneem als ik een afscheid vorm geef. Tijdsbewaking en timing kan je met een gerust hart aan mij overlaten. Ik ben voor de uitvaartbegeleider een gelijkwaardige partner om mee te sparren.

Tarieven

Wat kost de ritueelbegeleiding?

Het basistarief voor de ritueelbegeleiding is 650 euro. Dat omvat de vormgeving van de afscheidsdienst van A tot Z en het voorgaan bij het afscheid.

De kosten voor ritueelbegeleiding kunnen vaak opgevoerd worden onder de post overige kosten bij een uitvaartverzekering. Check de polis of dit zo is of vraagt het na bij de uitvaartbegeleider.

Indien de financiële draagkracht van de familie beperkt is sta ik open voor overleg. Ik vind dat een beperking in financiële middelen geen reden mag zijn om geen hulp te vragen als mensen het wel gebruiken kunnen. Ieder mens verdient een liefdevol en prachtig afscheid. Ik help mensen hier graag bij.

Mocht een uitvaart aanzienlijk meer of minder werk zijn, dan zal ik in overleg het tarief bijstellen.